HAKİMLİK SAVCILIK MESLEĞİNDE  ATAMA DURUMLARI NASILDIR?

Makalemizde hakimlik ve savcılık mesleğinde çok merak edilen atama detaylarını inceleyeceğiz.

1. HAKİMLİK SAVCILIK MESLEĞİNDE AD ÇEKME İLE ATAMALAR NASILDIR?

Zorunlu nedenler dışında atamalar alt bölgeden başlamaktadır ve belirli bir sıra izlenerek yapılmaktadır.

Hizmet süresini doldurmayan Hakim ve Cumhuriyet Savcıları atanmalarını istemeyecekleri gibi resen de atanamamaktadır. Ancak kura çekimine münhasır kadro durumunun zorunlu olduğu hallerde beşinci ve dördüncü bölgelerdeki en az hizmet süresini doldurmamış Hakim ve Cumhuriyet Savcılarından bölgesinde en fazla kalanlar bir üst bölgeye atanabilmektedir.

Bölgelerden herhangi birinde 2 yılını dolduranlar, istekleri ile aynı veya alt seviyedeki bölgelerden birine veya resen aynı bölge seviyesinde daha üst bir göreve atanabilmektedir.

Beşinci ve dördüncü bölgelerde hiç görev yapmadan veya kısmen görev yaptıktan sonra mazeretleri sebebiyle üçüncü bölgeye atananların bu bölgede kalacakları en az hizmet süresinin tespitine; ilgilinin beşinci, dördüncü ve üçüncü bölgelerde geçirmesi gerekli toplam hizmet süresine asgari 1 yıl eklenmek suretiyle Hâkimler ve Savcılar Kurulunca karar verilmektedir.

Bölgelerde başarısızlığı ve görev gereklerine uyumsuzluğu belgelerle tespit edilenler o bölgedeki görev süresini doldurup doldurmadıklarına ve meslek kıdemine bakılmaksızın hizmetinden yararlanılabilecek diğer bir bölgeye, bulunduğu bölge seviyesinde bir yere veya daha alt bölgelere atanabilmektedir. İhtiyaç halinde, başarısı tespit edilen hâkim ve savcılar bir alt bölgedeki, ağır ceza mahkemesi başkanlığı veya ağır ceza cumhuriyet başsavcılığı görevine atanabilmektedir. Bunların atandıkları bölgedeki en az hizmet süresi sonunda atama taleplerine öncelik verilmektedir.

Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Atamaların yapılabilmesi:

• Boş kadroların bulunmasına,
• İlgili kişinin atanacağı yerdeki hizmeti yapabilecek yeteneğine,
• Kıdemine

Göre değişim göstermektedir.

Üçüncü bölgede en az hizmet süresini doldurup ikinci bölgeye gitmeye hak kazanan başarılı hâkimler; sulama, baraj, santral, doğal afet sonrası toplu inşaat ve milli savunmaya yönelik vb. büyük projelerin uygulandığı üçüncü veya daha alt bölgelerdeki hukuk ve kadastro hâkimliklerine atanabilmektedirler. Bunlar atandıkları bu bölgedeki en az hizmet sürelerini fiilen ve başarı ile tamamladıktan sonra doğrudan birinci bölgeye atanmaktadır.

Dördüncü bölgede en az hizmet süresini doldurup üçüncü bölgeye gitmeye hak kazanan başarılı hâkimler; sulama, baraj, santral, doğal afet sonrası toplu inşaat ve milli savunmaya yönelik ve benzeri büyük projelerin uygulandığı dördüncü veya beşinci bölgelerdeki hukuk ve kadastro hâkimliklerine atanabilmektedir. Bunlar atandıkları bu bölgede en az hizmet sürelerini fiilen ve başarı ile tamamladıktan sonra doğrudan ikinci bölgeye atanmaktadır.

Beşinci bölgede en az hizmet süresini doldurup dördüncü bölgeye gitmeye hak kazanan başarılı hâkimler; sulama, baraj, santral, doğal afet sonrası toplu inşaat ve milli savunmaya yönelik ve benzeri büyük projelerin uygulandığı beşinci bölgelerdeki hukuk ve kadastro hâkimliklerine atanabilirler. Bunlar atandıkları bu bölgedeki en az hizmet süresini fiilen ve başarı ile tamamladıktan sonra doğrudan üçüncü bölgeye atanmaktadır.

En az hizmet sürelerini doldurup bir üst bölgeye gitmeye hak kazanan başarılı hukuk ve kadastro hâkimlerinden bulunduğu yerde sulama, baraj, santral, doğal afet sonrası toplu inşaat ve milli savunmaya yönelik vb. büyük projelerin uygulanması halinde en az hizmet süresi kadar o yer de kalmalarına Kurulca karar verilenler hakkında da yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanmaktadır.

1.1 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Birinci Bölgeye Atanma Nasıldır?

Birinci bölgede saptanan sürece kalabilmek, ilgilinin tüm davranışına ve görevine ilişkin başarı durumuna bağlıdır. Birinci bölgede bulunduğu yerde en az hizmet süresini dolduranlar aynı bölge içerisinde bir yere atanabilmektedir.

1.2 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Özel Durumlarda Atama Nasıldır?

Bulundukları yerde kendi kusurları olmaksızın herhangi bir nedenle hâkimlik ve Cumhuriyet savcılığının gerektirdiği onur ve tarafsızlık içerisinde görev yapamayacağı veya bulunduğu yerde kalması mesleğin nüfuz ve itibarını sarsacağı anlaşılanlar aynı bölge seviyesindeki bir göreve atanmaktadır.

Görev yerlerindeki işlerin çokluğuna ve çeşidine göre gereken sürat ve başarıyı gösteremedikleri soruşturma ve belgelerle anlaşılanlar, bölge ve meslek kıdemine bakılmaksızın hizmetlerinden yararlanılabilecek aynı veya alt bölgelerdeki bir göreve atanmaktadır.

Haklarında Hâkimler ve Savcılar Kanunu gereğince yer değiştirme cezası verilenler, mazeretlerine ve bulundukları bölgede en az hizmet süresinin dolup dolmadığına bakılmaksızın daha alt bölgeler içinde durumlarına uygun görevlere hemen atanmaktadırlar.

İlgililer idari yönden atamalarda, atandıkları bölgelerde en az 2 yıl, disiplin yönünden atamalarda ise; o bölgedeki en az hizmet süresi kadar kalmadıkça yeniden atama talebinde bulunamamaktadırlar.

1.3 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Mazeret Nedenine Dayanan Atamalar Nasıldır?

En az hizmet süresine bakılmaksızın atanmaya imkân veren hallerde mazeret nedenleri şunlardır:

• Sağlık durumu,
• Eş durumu,
• Öğrenim durumu,
• Doğal afetler

1.3.1 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Sağlık Durumu:

İlgililerin bulunduğu bölgede hizmet etmesi halinde kendisi, eşi veya çocuklarının sağlık yönünden hayati bir tehlike doğuracağı, Adalet Bakanlığı'nın uygun göreceği resmî bir hastane sağlık kurulu tarafından tespit edilenler, tedavinin yapılabileceği bir sağlık kurumunun bulunduğu veya yakınındaki bir yere öncelikle atanmaktadırlar.

1.3.2 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Eş Durumu:

Ayrı ayrı yerlerde bulunan eşlerin aynı yerde çalışmalarını sağlamak amacıyla atamaları yapılabilmektedir.

Eş durumu sebebiyle atamalar 5, 4 ve 3 üncü bölgede gerçekleştirilir. Eşlerden biri daha üst bölgede bulunsa veya daha üst bölgeye gitmeye hak kazanmış olsa bile, atama alt bölgede bulunan eşin bulunduğu yerde veya aynı bölge seviyesindeki bir yerde gerçekleştirilebilmektedir.

Eşi başka kurumda çalışan hâkim ve Cumhuriyet savcılarının atama talebinin kabul edilebilmesi, eşin mensup olduğu meslek ve kurum itibarıyla ilgilinin bulunduğu yere veya yakınındaki bir bölgeye atanmasına imkan bulunmamasına bağlılık göstermektedir.

Ancak, atanmadan 1 yıl geçmedikçe ilgilisi, eş durumu nedeniyle yeniden atanma talebinde bulunamaz.

1.3.3 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Öğrenim Durumu:

İlgilinin bulunduğu yerde çocuklarının öğrenim düzeyine uygun okul bulunmayanlar ile çocukları yükseköğretim kurumlarında okuyanlar kadro durumunun elverişli olması şartıyla öğretim kurumlarının bulunduğu bölge veya yakın bir yere atanabilmektedir.

1.3.4 Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Doğal Afetler:

Deprem, su baskını, yangın gibi doğal afetlere maruz kalanların o yerdeki hizmet süresine bakılmaksızın aynı veya bir üst bölgeye atanmaları yapılabilmektedir.

1.2 Kadronun veya Mahkemenin Kaldırılması Nedeniyle Atama Nasıldır?

Bir mahkemenin veya bir kadronun kaldırılması nedeniyle görevsiz kalanlara mahkemenin veya kadronun kaldırılma zamanında açık bulunan veya ilk açılacak olan aylık ve derecelerine eşit hizmet ve bölgesine uygun hâkimlik veya savcılık görevi teklif edilmektedir.

İlgili birinci teklifi reddedebilir. İkinci teklifi kabul etmeyen meslekten çekilmiş sayılmaktadır.  

1.3 Hâkim Adaylığından Atanma Nasıldır?

Hakim olmak isteyen adayların en çok merak ettiği husus, adaylık sürecinden sonra atamalarının nasıl gerçekleşeceği yönde olmuştur. Makalemizde detaylı olarak sizlere aktarmak istedik.

Mesleğe kabullerine karar verilen hâkim adaylarının Adalet Bakanlığı’nda yargı teşkilâtının ihtiyacı ile eş durumu ve diğer durumları göz önünde bulundurulmak suretiyle tespit edilecek görevleri ve görev yerleri Hâkimler ve Savcılar  Kurulunca yapılacak ad çekme ile belirlenmektedir.

Meslekî tecrübe ve yetenek kazandırmak amacıyla, bütün bölgelere ad çekme yoluyla atamaya Kurulca karar verilebilir Kurulca tespit edilecek ad çekme gün ve saati adaylara duyurulmak üzere Adalet Bakanlığı'na bildirilmektedir. Ad çekme sonucu bir tutanakla tespit edilmektedir. Düzenlenecek kararname yüksek onaya sunulmaktadır. Ad çekme ile yapılan atamalar sonunda beşinci ve dördüncü bölgelerde çalışmayanlar, bu bölgelerdeki hizmetlerini yapmak zorundadırlar.

1.3.1 Hakim Adaylarının Ad Çekme Sonundaki Hizmet Süresi Nasıldır?

Birinci bölgeler ile ikinci ve üçüncü bölgelere ad çekme ile atananlar, bu bölgelerde en çok 3 yıl hizmet görürler ve 2 yıl geçmedikçe başka bir bölgeye atanmaları yapılmamaktadır. 

Birinci bölgeler ile ikinci ve üçüncü bölgelere ad çekme ile atananlar, buradaki hizmet süreleri sonunda öncelikle beşinci bölgeye ve zorunluluk halinde dördüncü bölgeye ad çekme suretiyle atanmaktadırlar. Ancak, hâkim veya savcı ile evli olanlar hakkında ad çekme hükümleri uygulanmamaktadır. Olağanüstü hal ilân edilmiş yerlerdeki terörün yoğun olduğu ağır ceza merkezlerine ad çekme ile atananlar, buradaki hizmet sürelerini tamamladıktan sonra, anılan bölge dışına öncelikle beşinci bölgeye ve zorunluluk halinde dördüncü bölgeye ad çekme suretiyle atanabilmektedirler.